مرحوم مجلسى براى حمله اول سه قول از خود و غرالى و راوندى
نقل مى كند، ولى چنانكه در آخر ميگويد برگشت هر سه
قول به يك چيز است و خلاصه آن اقوال اينستكه : مقصود از فقر نيازمندى و احتجاج بمردم
و عدم اعتماد و توجه بخالق است ، چنين فقيرى بخدانسبت بى عدالتى دهد و با مرتكب
دزدى و خيانت و كمك بظلمه و راهزنى و آدمكشى گردد، و اين
اعمال نزديك بكفر است .
و اما براى جمله دوم پنج معنى ذكر مى كند.
(1) از راوندى (ره ) گاهى حسد انسانرا وادار مى كند كه محسود را بكشد و مالش را تلف
كند و زندگيش را از ميان ببرد، پس گويا چنين شخصى كوشش ميكند كه بر مقدرات خدا
غلبه كند....
(2) گاهى حسد سبب زيادى نعمت محسود مى شود و بر مقدرات او غلبه مى كند.
(3) حسد موجب تغيير نعمت حاسد مى شود و خيراتى كه براى او مقدر شده بسبب حسدش
زايل مى گردد.
(4) گناه حسد نزديكست كه از اعتقاد به قدر زيادتر شود، با وجود سختى عذابى كه
قدريه دارند.
(5) اشاره بتاءثير چشم زخم دارد، زيرا حسد سبب چشم زدن مى شود، چنانچه جماعتى از
مفسرين آيه شريفه و من شر حاسد اذا حسد را به چشم زدن تفسير كرده اند و نيز عامه از
پيغمبر صلى الله عليه و آله و خاصه از امام صادق (ع ) روايت كرده اند كه : اگر چيزى
بر قدر پيشى گيرد چشم زدن است .
و مرحوم طبرسى راجع به آيه شريفه لا تدخلوا من باب واحد گفته است : چون يعقوب
عليه السلام ترسيد كه پسرانش را چشم زنند بآنها گفت : همگى از يك در وارد نشويد،
ولى جبائى چشم زدن را انكار كرده و گفته است برهانى براى اثباتش نداريم ، اما
بيشتر محققين آنرا پذيرفته ودرست دانسته اند، سپس مرحوم مجلسى سه
قول از جاحظ بلخى و حكماء براى اثبات آن نقل مى كند و در آخر هم تاءييدى از سيد
رضى قدس الله روحه ذكر مى فرمايد.
عَلِىُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ يُونُسَ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ
اللَّهِ ع آفَةُ الدِّينِ الْحَسَدُ وَ الْعُجْبُ وَ الْفَخْرُ
اصول كافى ج : 3 ص : 418 رواية :5
|
امام صادق (ع ) فرمود: آفت دين حسد و خود بينى و باليدن است .
| |
يُونُسُ عَنْ دَاوُدَ الرَّقِّىِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ
لِمُوسَى بْنِ عِمْرَانَ ع يَا ابْنَ عِمْرَانَ لَا تَحْسُدَنَّ النَّاسَ عَلَى مَا آتَيْتُهُمْ مِنْ فَضْلِى وَ لَا
تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلَى ذَلِكَ وَ لَا تُتْبِعْهُ نَفْسَكَ فَإِنَّ الْحَاسِدَ سَاخِطٌ لِنِعَمِى صَادٌّ لِقَسْمِيَ
الَّذِي قَسَمْتُ بَيْنَ عِبَادِي وَ مَنْ يَكُ كَذَلِكَ فَلَسْتُ مِنْهُ وَ لَيْسَ مِنِّى
اصول كافى ج : 3 ص : 418 رواية :6
|
رسولخدا صلى الله عليه و آله فرمود: خداى
عزوجل بموسى بن عمران عليه السلام فرمود: اى پس عمران ؛ بر آنچه از
فضل خود بمردم داده ام حسد مبر و چشمت را دنبال آن دراز مكن و دلت را پى آن مبر، زيرا
حسد برنده از نعمت من ناراحت است و از تقسيمى كه ميان بندگانم كرده ام جلوگير است ، و
كسيكه چنين باشد، من از او نيستم و او از من نيست (ميان من و او ارتباط و آشنائى نباشد)
| |
 | اصول كافي ثقةالاسلام كليني جلد سوم | | 
|