ريا: بمعنى نشاندادن عمل است بمردم بمنظور جاه طلبى و خودنمائى و براى اينكه
جلب نظر آنها كند و خود را نزد آنها پرهيزكار و متقى جلوه دهد چنانكه در باب نيت از اين
موضوع سخن بميان آمد.
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَشْعَرِيِّ عَنِ ابْنِ الْقَدَّاحِ عَنْ
أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ قَالَ لِعَبَّادِ بْنِ كَثِيرٍ الْبَصْرِيِّ فِي الْمَسْجِدِ وَيْلَكَ يَا عَبَّادُ إِيَّاكَ
وَ الرِّيَاءَ فَإِنَّهُ مَنْ عَمِلَ لِغَيْرِ اللَّهِ وَكَلَهُ اللَّهُ إِلَى مَنْ عَمِلَ لَهُ
اصول كافى ج : 3 ص : 400 رواية :1
|
امام صادق (ع ) بعباد بن كثير بصرى در مسجد فرمود: واى بر تو اى عباد از ريا،
بپرهيز كه هر كه براى غير خدا كار كند، خدا او را بكسى كه برايش كار كرده وا گذارد.
| |
مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ
أَبِيهِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ اجْعَلُوا أَمْرَكُمْ هَذَا لِلَّهِ وَ لَا تَجْعَلُوهُ لِلنَّاسِ فَإِنَّهُ
مَا كَانَ لِلَّهِ فَهُوَ لِلَّهِ وَ مَا كَانَ لِلنَّاسِ فَلَا يَصْعَدُ إِلَى اللَّهِ
اصول كافى ج : 3 ص : 401 رواية :2
|
امام صادق (ع ) فرمود: اين امر (تشيع و مذهب دارى ) خود را براى خدا قرار دهيد نه براى
مردم ، زيرا هر چه بمنظور خدا باشد، براى خداست (او ميپذيرد و پاداش ميدهد) و هر چه
براى مردم است ، بسوى خدا بالا نرود (خدا نپذيرد و پاداش ندهد)/
| |
عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ أَبِي الْمَغْرَاءِ عَنْ يَزِيدَ بْنِ خَلِيفَةَ
قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع كُلُّ رِيَاءٍ شِرْكٌ إِنَّهُ مَنْ عَمِلَ لِلنَّاسِ كَانَ ثَوَابُهُ عَلَى النَّاسِ وَ مَنْ
عَمِلَ لِلَّهِ كَانَ ثَوَابُهُ عَلَى اللَّهِ
اصول كافى ج : 3 ص : 401 رواية :3
|
امام صادق (ع ) فرمود: هرگونه ريائى شركست ، هر كهه براى مردم كار كند، پاداشش
بعهده مردم است و هر كه براى خدا كار كند، ثوابش بر خداست .
| |
مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ النَّضْرِ بْنِ
سُوَيْدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ سُلَيْمَانَ عَنْ جَرَّاحٍ الْمَدَائِنِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِى قَوْلِ اللَّهِ
عَزَّ وَ جَلَّ فَمَنْ كانَ يَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صالِحاً وَ لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً
قَالَ الرَّجُلُ يَعْمَلُ شَيْئاً مِنَ الثَّوَابِ لَا يَطْلُبُ بِهِ وَجْهَ اللَّهِ إِنَّمَا يَطْلُبُ تَزْكِيَةَ النَّاسِ
يَشْتَهِى أَنْ يُسْمِعَ بِهِ النَّاسَ فَهَذَا الَّذِى أَشْرَكَ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ ثُمَّ قَالَ مَا مِنْ عَبْدٍ أَسَرَّ
خَيْراً فَذَهَبَتِ الْأَيَّامُ أَبَداً حَتَّى يُظْهِرَ اللَّهُ لَهُ خَيْراً وَ مَا مِنْ عَبْدٍ يُسِرُّ شَرّاً فَذَهَبَتِ
الْأَيَّامُ أَبَداً حَتَّى يُظْهِرَ اللَّهُ لَهُ شَرّاً
اصول كافى ج : 3 ص : 401 رواية :4
|
امام صادق (ع ) درباره قول خداى عزوجل : (هر كه اميد لقاء پروردگارش را دارد بايد
عملى صالح كند و در عبادت پروردگارش هيچكس را شريك نسازد. 11 سوره 18)
فرمود: شخصى كار ثوابى ميكند و مقصودش خدا نيست ، بلكه ميخواهد مردم بشنوند و او
را بستايند، اينست كسيكه در عبادت پروردگارش شريك ميآورد، سپس فرمود: هرگز
نباشد بنده ئيكه در نهان كار خيرى كند و روزگار بگذرد، جز آنك خدا برايش خيرى ظاهر
سازد، و هرگز بنده اى نباشد كه در نهان شرى كند و روزگار بگذرد، جز آنكه خدا
برايش خيرى ظاهر سازد، و هرگز بنده اى نباشد كه در نهان شرى كند و روزگار
بگذرد، جز آنكه خدا برايش شرى آشكار كند.
| |
توضيح :
مرحوم مجلسى گويد: اى يظهر الله ذلك
العمل الخفى للناس ... يعنى خدا همان عمل نهانش را براى مردم آشكار كند تا او را
بستايند و علاوه بر ستايش خدا، ستايش مردم را هم
تحصيل كند، ولى طبق تفسير ايشان ميبايست عبارت روايت يظهره الله خيره يا يظهره الله
له الخير باشد ولى با نكره بودن خير درست نميايد، همچنين نسبت بجمله دوم .
عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عُبَيْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَرَفَةَ قَالَ قَالَ لِيَ الرِّضَا
ع وَيْحَكَ يَا ابْنَ عَرَفَةَ اعْمَلُوا لِغَيْرِ رِيَاءٍ وَ لَا سُمْعَةٍ فَإِنَّهُ مَنْ عَمِلَ لِغَيْرِ اللَّهِ وَكَلَهُ اللَّهُ
إِلَى مَا عَمِلَ وَيْحَكَ مَا عَمِلَ أَحَدٌ عَمَلًا إِلَّا رَدَّاهُ اللَّهُ إِنْ خَيْراً فَخَيْرٌ وَ إِنْ شَرّاً فَشَرٌّ
اصول كافى ج : 3 ص : 402 رواية :5
|
محمد بن عرفه گويد: امام رضا عليه السلام فرمود: واى بر تو اى پس عرفه ، كار
كنيد، نه بمنظور ريا و بگوش مردم رسيدن ، زيرا هر كه براى غير خدا كار كند، خدا او
را بكارش واگذارد واى بر تو، كسى عملى نكند جز آنكه خدا عبائى بر او پوشاند (از
جنس همان عملش ) اگر عملش خوب باشد عباى خوب و اگر بد باشد عباى بد.
| |
توضيح :
ردا بمعنى عبا و پوستين و هرجامه ايستكه آنرا روى لباسها پوشند و تشبيه اثر و
نتيجه عمل با آن از نظر آشكار بودن و فرا گرفتن آنست .
مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ عُمَرَ بْنِ يَزِيدَ قَالَ إِنِّي
لَأَتَعَشَّى مَعَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع إِذْ تَلَا هَذِهِ الْآيَةَ بَلِ الْإِنْسانُ عَلى نَفْسِهِ بَصِيرَةٌ وَ لَوْ
أَلْقى مَعاذِيرَهُ يَا أَبَا حَفْصٍ مَا يَصْنَعُ الْإِنْسَانُ أَنْ يَتَقَرَّبَ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ بِخِلَافِ
مَا يَعْلَمُ اللَّهُ تَعَالَى إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص كَانَ يَقُولُ مَنْ أَسَرَّ سَرِيرَةً رَدَّاهُ اللَّهُ رِدَاءَهَا إِنْ
خَيْراً فَخَيْرٌ وَ إِنْ شَرّاً فَشَرٌّ
اصول كافى ج : 3 ص : 402 رواية :6
|
عمر بن يزيد گويد: همراه امام صادق (ع ) شام مى خوردم كه ناگاه اين آيه را تلاوت
فرمود: (بلكه انسان بخود بيناست ، اگر چه عذرها براى خود تراشد 14 سوره 75)
اى ابا حفص ! انسان چه مى كند (چرا چنين ميكند و چه ثمرى براى او دارد) كه بسوى خداى
عزوجل تقرب جويد بخلاف آنچه خدايتعالى از باطن او ميداند (مانند كسيكه نماز بخواند و
مقصودش نمايش بمردم باشد) رسولخدا (ص ) مى فرمود: هر كه نيتى در
دل داشته باشد، خدا لباسى مناسب آن بر او پوشد، اگر خوب باشد خوب و اگر بد
باشد بد.
| |
 | اصول كافي ثقةالاسلام كليني جلد سوم | | 
|